ارگان معماری می نویسد: شاید در نگاه اول به نظر برسد که کتابخانه ، حداقل در شکل سنتی و معمول خود، در مقابله با کتاب‌های دیجیتال و کتابخوان‌ها، مبارزه را باخته و عقب نشینی کرده است، اما نمی‌توان منکر نقش مهم و ارزشمند آنها در شکل گیری جریان‌های متعدد روشنفکری و عقلانیت در جوامع بشری شد. نقشی تحسین برانگیز که به نوعی سرنوشت بشر را تحت‌الشعاع خود قرار داده و به این سادگی فراموش شدنی نیست.


بی‌شک در مورد کتاب و کتابخانه رمز و رازی نهفته وجود دارد، چیزی که هنوز هم انسان را وسوسه می‌کند اندکی از دنیای دیجیتال و فناوری فاصله گرفته و در محیطی سنتی و به شکلی شاید قدیمی، فرهنگ کتاب و کتابخوانی را ارج نهد. حقیقتاً چه چیزی می‌تواند جایگزین احساس قشنگ نشستن روی نیمکت‌های چوبی رنگ و رو رفته، قدم زدن در میان قفسه‌های مملو از کتاب و زیر رو کردن آنها در جستجوی عنوان مورد علاقه و حتی رایحه‌ی خاص و فراموش نشدنی کتب قدیمی و ورق‌های فرسوده و غبار گرفته‌ی آنها شود. باید پذیرفت که دنیای کتاب‌های دیجیتال، دنیایی سرد، خاکستری و بیروح است، دنیایی که در آن از شیطنت خبری نیست.

در این میان باید اقرار کرد بسیاری از کتابخانه‌ها در سرتاسر جهان، به چیزی فراتر از محیط معمول خود بدل شده و به لطف هنر معماری، نقاشی و طراحی، به آثاری فاخر و ارزشمند تبدیل شده‌اند. جایی که واسطه‌ی ویژگی‌های زیبایی شناختی، این سازه بیش از هر چیز به موزه‌ای برای نگهداری و نمایش هنر در شکل اصیل و تحسین برانگیز خود تبدیل شده است. به علاوه در این میان کتابخانه‌هایی هم هستند که به نگهداری از نسخ خطی، کتاب‌های کمیاب یا نایاب می‌پردازند. در واقع شاید بتوان گفت بخشی از هویت و فرهنگ ملّتی را در خود جای داده و به حفظ و حراست آن مشغولند، چیزی که ارزش آنها را به مراتب بالاتر برده است.

به هر صورت، واقعیت این است که هنوز هم دوست داریم گاهی در میان ورق‌های نقاشی شده‌ی کتاب‌های دوران کودکی، یا ادبیات کهن ملل به شکلی سنتی به گشت و گذار بپردازیم. کاغذ را زیر انگشتان‌مان حس کرده و نوشته‌های چاپی را با حرص و ولع مرور کنیم. نوستالژی شیرینی که هنوز هم بسیاری آرزوی تجربه کردنش را دارند. در این مطلب قصد داریم سری به زیباترین و باشکوه‌ترین کتابخانه‌های جهان زده و دست کم از قاب تصویر، شکوه و عظمت آنها را تحسین کنیم.

8. کتابخانه‌ی ملّی، وین، اتریش

10. کتابخانه‌ی ملّی فرانسه، پاریس، فرانسه

11. کتابخانه‌ی سابق سین‌سیناتی، اوهایو، ایالات متحده

12. کتابخانه‌ی عمومی، اشتوتگارت، آلمان

16. کتابخانه‌ی عمومی نیویورک

20. کتابخانه‌ی کنگره، واشنگتن دی. سی، ایالات متحده

23. کتابخانه‌ی هارپر، ایالات متحده

24. کتابخانه‌ی کالج سنت جان، کمبریج، بریتانیا

25. کتابخانه‌ی ملّی چین، پکن، چین