این کوه هزاران سال پیش، بر اثر رسوب کانی‌های آب دریاچهٔ آن به وجود آمده‌است. ارتفاع این کوه از زمین مجاور خود ۹۷ تا ۱۰۷ متر می‌باشد و بر فراز آن گودال عمیقی در حدود ۸۰ متر دیده می‌شود که قطر دهانه آن به طور تقریب ۶۵ متر است.

زندان سلیمان که تپه‌ای است به ارتفاع یکصد متر از سطح زمین، و مخروطی شکل، زمان ساسانیان محل قربانی و نیایش موبدان زرتشتی بوده و البته بقایای بناهای دور مخروط زندان سلیمان، نشانگر اهمیت این محل مقدس می‌باشد. موبدان پس از نیایش در محل و استفاده از برسم، حیوان در نظر گرفته شده را برای قربانی کردن به جایگاه مخصوص می‌بردند تا نذر آتشکده کنند.

احتمالاً دوهزار سال پیش مخروطی که امـروز خالی از آب است و در دهانه تپه قرار دارد، پر از آب بوده و بقایای آب‌ انبارهای اطراف مخروط، نشانگر غیرقابل استفاده بودن آب این دهانه و دریاچه درون آن است؛ اما به مرور زمان و بر اثر حجم رسوبات و فرو ریختن به دهانه، شکاف‌های این دریاچه که در عمق ۱۰۰ متری قرار داشتند، بسته شده و مخروط خشک شده است.با وجود گذشت زمانهای طولانی هنوز هم آنهائیکه برای چندمین‌بار از این محل دیدن می‌کنند دچار یک نوع رعب آمیخته به اعجاب می‌شوند. بدیهی است در ازمنهٔ قدیم وجود چنین عوامل طبیعی و خارق‌العاده و کم‌نظیر برای بشر طبیعت‌پرست اثر اعجازآمیزی داشته. بشری که در دشت‌های وسیع، برای احداث خانه‌های مسکونی به جاهای مرتفع روی می‌آورده، دراین محل نیز از روی اعتقاد مذهبی خود با عشق و علاقه فراوان و به منظور آنکه در برابر عظمت اعجازآمیز این کوه که در حدود متجاوز از ۱۵۰ متر ارتفاع دارد و آب از دهانه‌اش جاریست، سر تعظیم فرود آورده است.

برخی این کوه آتشفشانی را زندان دیوهای سلیمان نبی می دانند که به بند کشیده شده و در گودال عمیقی زندانی شدند.

شکل و شمایل این کوه خوف برانگیز است و به خاطر نزدیکی به تخت سلیمان و وجود داستان های قدیمی خیلی ها سرسختانه بر این باورند آنجا محل مجازات دیوهای سرکش سلیمان نبی است. 12 کیلومتری تکاب و 3 کیلومتر دورتر از غرب تخت سلیمان همان جایی است که نمی دانی باید گوش به حقیقت بسپاری یا افسون افسانه ای شوی که از سال های دور سینه به سینه نقل شده و در باور مردم ریشه دوانده است.

اینجا کوه زندان سلیمانی یا به گفته محلی ها زندان دیو سلیمان است، آتشفشانی خاموش که در کوهستان مائین بلاغ جا خوش کرده و دهانه مخروطی شکل درون تهی اش مانند سیاهچالی است که افسانه ها آن را اسارتگاه دیوان معرفی می کنند. قطر دهانه مخروطی آتشفشان 100 متر و عمق آن نیز حدود 110 متر است. در اطراف دهانه چشمه های آب گرم و آب انبارهای قدیمی وجود دارد و در دهانه سیاهچال پرندگان لانه ساخته اند و بر دیواره های آن نیز کندوهای زنبورعسل دیده می شود و بوی گوگرد همواره احساس می شود. زمین شناسان تشکیل این کوه با ظاهری عجیب را ناشی از رسوب کانی های آب دریاچه ای می دانند که هزاران سال پیش در این منطقه وجود داشته است. این کوه 600 سال پیش از میلاد نیایشگاه بوده و موبدان زردشتی در زمان ساسانیان در این محل عبادت می کردند و آن را مقدس می شماردند. آن ها حتی حیواناتی که نذر آتشکده می شدند را در این محل قربانی می کردند. زندان دیو سلیمان برای آن هایی که حتی برای بار چندم هم به این محل آمده اند مرموز و رعب آور است، شاید به این دلیل که اینجا جایی است که بین حقیقت و افسانه شناور می شوید.