درشرايطي که توليد خودرو درکشور به ٧٠٠ هزار دستگاه در سال رسيده وساخت وساز رونق زيادي دارد و به معابر و خیابان‌های محدود تهران هر روز تعداد زيادي خودرو اضافه می‌شود، ساختمان‌های تک واحدي و ٢ واحدي تخريب می‌شوند و به جاي آن‌ها آپارتمان‌های ٢٠- ١٠ واحدي ساخته می‌شود، خانوارهاي شهري به صورت متراکم در نقاط مختلف شهر سکونت می‌کنند،

تراکم جمعيت، ترافيک، مصرف سوخت، ايجاد آلودگي هوا، آلاينده سمي co2، صداهاي مزاحم و ... هر روز رو به افزايش است، بايد راهکارهايي نظير استفاده از عایق‌های مختلف در صنايع خودرو سازي مورد توجه قرار گيرد تا علاوه برکاهش مصرف سوخت از افزايش آلاینده‌ها و صداي مزاحم، از ورود آلودگي هوا و آلودگي صوتي به داخل ساختمان‌ها و محيط زندگي خانوارها جلوگيري و محيط زندگي براي خانوارهاي شهري با آرامش و رفاه نسبي بيشتري همراه شود.

فرهنگ عمومي استفاده از پشم شيشه و عایق‌های رطوبتي و حرارتي و عایق‌های صوتي درکشور ما گسترش نيافته است و متخصصين توجه زيادي به استفاده از عایق‌های مختلف در صنايع و ساختمان‌ها ندارند. يکي از دلايل اصلي در اين زمينه وجود منابع سرشار نفت و گاز درکشور و ارزاني قيمت نفت، گاز و گازوييل بوده که باعث شده استفاده از عایق‌های مختلف درساختمان ها مورد توجه قرار نگيرد. دولت نيز توجهي به کاهش مصرف سوخت درساختمان ها نداشته و خانوارها هم تمايلي به پرداخت هزينه براي عايق کاري ساختمان، درها و پنجره‌ها نداشته‌اند.با اَرگان معماری همراه باشید

اما امروزه با گسترش آپارتمان نشيني در تهران و ساخت ٢٠ واحد جديد به جاي يک واحد ساختمان قديمي، ضرورت کاهش مصرف سوخت بيشتر مورد توجه قرار گرفته است و سروصداي موجود درآپارتمان هاي مجاور، راه پله‌ها، کوچه‌ها و خیابان‌ها خانوارها را به چاره انديشي و تفکردرباره راهکار جلوگيري از ورود سروصدا به داخل منازل و ساختمان‌ها وکاهش مصرف سوخت مشغول کرده است.

دولت نيز از آمار رو به افزايش مصرف سوخت، گاز، گازوييل و بنزين نگران است. درحال حاضر سازمان بهينه سازي مصرف انرژي و ساير نهادهاي دولتي طرح‌هایی براي کاهش مصرف سوخت خودروها با استفاده ازپشم شيشه و عایق‌های رطوبتي و حرارتي و عایق‌های صوتي درخودروها، ساختمان‌ها و صنايع مختلف درنظرگرفته اند که البته تا همگاني شدن اين طرح‌ها و گسترش فرهنگ و اجباري شدن عايق کاري راه درازي پيش رو داريم؛ اما با اطمينان بايد گفت که اگرعايق کاري همه گير شود و همه، ازمردم و ساختمان سازها تا مديران صنايع آن را جدي بگيرند علاوه برصرفه جويي در هزینه‌ها و بهبود کيفيت کالاهاي صنعتي وساختمان ها، باعث کاهش مصرف سوخت و اتلاف منابع نفت وگاز و همچنين کاهش اثرات مخرب سروصداي خودروها در محيط زندگي شهري خواهد شد و به کاهش عصبيت در بين افراد جامعه نيز کمک خواهد کرد.

برآورد کارشناسان در پيشنويس آيين نامه صدابندي درساختمان ها که توسط مرکز تحقيقات ساختمان و مسکن انجام شده است، نشان می‌دهد که حد مطلوب صدا در ساختمان‌های مسکوني و دراتاق خواب ٣٠ دسي بل، دراتاق نشيمن ٤٠ دسي بل ودرآشپزخانه ٤٥ دسي بل است. همچنين دراتاق بيماران دربيمارستان ها حد مطلوب صدا ٣٠ دسي بل، دراتاق عمل ٣٥ دسي بل، دراتاق انتظار ٤٠ دسي بل ودربانک ها وفروشگاه ها ٤٥ دسي بل برآورد شده است و حداکثر صدا نبايد ٥ دسي بل بيش ازاين مقدارباشد. در غير اين صورت صداهاي گوشخراش مانند صداي موتورسيکلت ١٢٥، مغز انسان را آزار می‌دهد.

بنابراين صدابندي و استفاده از عایق‌ها و جداگرهاي مناسب درساختمان ها الزامي است، تا از ورود صداهاي مزاحم بالاي ٥٠ دسي بل به ساختمان‌ها جلوگيري شود. در نتيجه ضروري است که جداگرها و عايق کاري با حداقل صدابندي ٥٠ دسي بل در محل سکونت و با حداقل صدابندي ٦٠ دسي بل در بیمارستان‌ها وحداقل صدابندي ٤٠ دسي بل درکلاس هاي درس مورد توجه قرارگيرد.

اگرچه امروزه از ديوارهاي بتني و سيماني و گچي بيش از ديوارهاي آجري استفاده می‌شود و تاحدودي صدابندي اجزاي ساختمان بيشتر شده است و پنجره‌ها و شیشه‌های دوجداره از ورود صداهاي مزاحم و با دسي بل بالا تا حدودي جلوگيري می‌کند؛ اما در شرايطي که توليد موتورسیکلت‌هایی با صداي بالاي ٧٠، ٨٠، ٩٠ دسي بل درکشور افزايش يافته است تنها می‌توان با ديوار سيماني و بتني از ورود صداهاي مزاحم و آلودگی‌های مختلف صوتي جلوگيري کرد.

بنابراين براي آنکه حد مطلوب صدا در مناطق مسکوني وکلاس هاي درس و بیمارستان‌ها را داشته باشيم استفاده از عایق‌های رطوبتي و حرارتي و صوتي بيش از گذشته ضروري به نظر می‌رسد.

کارشناسان با اشاره به آثار مخرب و آزار صداهاي نامناسب حاصل از زندگي ماشيني در سلامت جسم و روان و بروز بیماری‌های عصبي و حتي ناشنوايي، معتقدند که در طراحي ساختمان‌های جديد بايد شاخص‌های تعيين شده صدابندي از سوي مراجع رسمي مورد توجه قرار گيرد.

امروزه آيين نامه و مقررات صدابندي درکشورهاي سوئد، سوئيس، کانادا، آمريکا وانگليس در دستور کار قرارگرفته است.

درکشور ما و بخصوص در تهران نيز با اين همه تراکم جمعيت و ترافيک بايد مقررات صدابندي و استفاده از عایق‌ها، ديوار، سقف و پنجره‌های مناسب طبق استانداردها و تجربه کشورهاي پيشرفته اجباري شود و از معمارها، کارفرمايان و سازندگان ساختمان‌ها بخواهيم تا براي ايجاد محيط زندگي با آرامش نسبي ساختمان‌های عايق کاري شده و با صدابندي مناسب را عرضه کنند.

دراين مسير دولت، وزارت مسکن وشهرسازي، اتحادیه‌های مرتبط با ساخت مسکن وساختمان هاي اداري، وزارت صنايع و معادن و .... بايد مقررات صدابندي و استفاده از عایق‌ها را توصيه و اجباري کنند.

اما از هر عاملي موثرتر، خانواده‌ها هستند که براي آرامش افراد خانواده و فرزندان و جلوگيري از آثار مخرب صداهاي مزاحم بر روح و جسم و سلامت خود بايد در خريد محل سکونت بر عايق کاري و صدابندي و استفاده از عایق‌ها و ديوارها و پنجره‌ها و مصالح ساختماني مناسب تاکيد کنند و آپارتمان و خانه اي را بخرند که عايق کاري و صدابندي درآن رعايت شده باشد تا از ورود آلودگي هوا و آلودگي صوتي به داخل ساختمان جلوگيري به عمل آيد.

تشکل‌های صنفي و نهادهاي مدني وحامي حقوق مصرف کننده نيز بايد مصالح ساختماني وروشهاي ساختمان سازي مناسب و با صدابندي مطلوب را به مردم معرفي کنند تا تقاضاي مردم براي ساختمان‌های عايق کاري و صدابندي شده افزايش يابد.

رعايت استانداردهاي جهاني در توليد محصولات پشم شيشه و عایق‌های رطوبتي و حرارتي امروزه در کشورهاي مختلف مورد توجه قرار گرفته و در ايران نيز استاندارد ١٣١٦٢ DIN- EN- که استاندارد اروپاست براي توليد محصولات پشم شيشه و عایق‌های رطوبتي وحرارتي در شرکت‌های پشم شيشه ايران،ايزوگام و .... مورد توجه قرار گرفته است.

به عقيده کارشناسان اگر اين استاندارد توسط دولت، وزارت صنايع و معادن و وزارت بازرگاني براي توليد داخلي و واردات تصويب و اجراي آن الزامي شود به راحتي می‌توان از واردات اجناس بي کيفيت و توليد عایق‌های نامطلوب در داخل جلوگيري کرد.

به عقيده کارشناسان بخشي از واردات پشم شيشه و عایق‌هایی که از کشورهاي ترکيه و.... وارد کشور می‌شود استانداردهاي لازم را ندارد و حتي می‌توان گفت که اصلاً عايق نيست، بنابراين رعايت استانداردها و قوانين سختگيرانه در واردات عایق‌ها الزامي است تا از عایق‌ها و مصالح و اجناس مناسب براي عايق کاري استفاده شود.

به عقيده کارشناسان، عايق کاري علاوه بر مزیت‌های فراوان، اشتغال زايي نيز به همراه دارد و صنايع پشم شيشه و عایق‌های رطوبتي و حرارتي در ساختمان‌ها با صنايع پسين و پيشين بسياري در ارتباط است و اشتغال زيادي را درمعادن، صنايع پتروشيمي، شرکت نفت، صنايع ساختمان سازي، نصب وتوليد عایق‌ها در کارخانه‌ها، خدمات پس از فروش و ساير صنايع پايين دستي دربر می‌گیرد. 

درصورتي که استفاده از عایق‌های رطوبتي و حرارتي و صوتي درساختمان ها الزامي شود، اشتغال فراواني را در کشور به صورت گسترده در بخش‌های توليدي مواد اوليه و خدمات پس از فروش ايجاد خواهد کرد و مزاياي فراواني نيز در بخش صرفه جويي انرژي و جلوگيري از آلودگي هوا و آلودگي صوتي و جلوگيري از ورود صداهاي مزاحم براي خانواده‌ها خواهد داشت.

تقاضاي موجود در بازار پشم شيشه ايران تنها ٧٠ ميليون مترمربع است. به عقيده کارشناسان، مصالح ساختماني و روش‌های ساخت ديوار، در، پنجره، سقف و تقاضاي موجود بازار براي پشم شيشه و عایق‌های رطوبتي و حرارتي نشان دهنده وضعيت نامطلوب عايق کاري و صدابندي و طراحي در صنعت خودرو و ساختمان است. خانوارهاي شهري هر روز مقادير زيادي آلودگي هوا، آلودگي صوتي وهزينه مصرف سوخت و برق را تقبل می‌کنند و خودروها و موتورسیکلت‌ها عامل ايجاد ٧٠ درصد آلودگي هوا و ٩٠ درصد آلودگي صوتي هستند.

در شرايطي که توليد صدا در خودروها و موتور سيکلت ها بالاي ٨٠ دسي بل است و حد مطلوب صدا دراتاق بيمار و اتاق خواب ٣٠ دسي بل است، چگونه انتظار داريم که جامعه اي آرام، سالم، خلاق، باهوش و شاداب داشته باشيم، چگونه انتظار داريم که خواب افراد جامعه کامل باشد و خستگي و افسردگي و ناتواني کاهش يابد و فرزنداني باهوش، کنجکاو، بدون پرخاشگري و عصبيت و مردماني شاداب و با آرامش روحي و با بهره وري و کارآيي بالا داشته باشيم؟!

بنابراين عايق کاري رطوبتي و حرارتي و صدابندي براي جلوگيري از اتلاف سرمایه‌های ملي وکاهش مصرف سوخت و ايجاد آرامش نسبي درخانواده ها نياز به يک عزم ملي دارد و از ساختمان سازي گرفته تا صنايع خودرو سازي و موتورسيکلت سازي و از توجه و دقت کارشناسان گرفته تا انتظار مردم و تقاضاي مصرف کننده و حمايت نهادها و تشکل‌های صنفي و مدني حامي حقوق مصرف کننده، همه و همه بايد عزم را جزم کنيم و از خودروساز، موتورسيکلت ساز و ساختمان ساز و توليد کننده موتور و مصالح ساختماني و .... بخواهيم که استانداردها را رعايت کنند، مصرف سوخت و توليد صدا را کاهش دهند تا آلودگي هوا، آلودگي صوتي و گاز کربنيک و میلیاردها دلار هزينه براي مردم و دولت را با هم و با مشارکت ملي کاهش دهيم.

اَرگان معماری دنیای اطلاعات معماری و عمران

 

 پشم سنگ يا پشم معدني، ماده اي غيرارگانيک و غيرفلزي بوده که از فيبرهاي بسيار نازک سنگ‌های آتش فشاني مانند بازالت و دولوميت به همراه مقدار سرباره کوره‌های آهن، ساخته می‌شود.

اين ترکيب، بيش از ٩٧% محصول نهايي را تشکيل می‌دهد. مقدار ٢ تا ٣ درصد از ترکيب را مواد ارگانيک، شامل رزین‌های ترموست (به عنوان نگهدارنده و چسب) و مقدار کمي روغن تشکيل می‌دهند. سنگ در دماي ١٦٠٠ درجه سانتي گراد ذوب شده و برروي غلتک‌هایی که با سرعت زياد می‌چرخند، ريخته می‌شود.در اين حالت سنگ مذاب به الياف بسيار نازک به ضخامت ٦ الي ١٠ ميکرومتر تبديل می‌شود. به اين ترتيب پشم سنگ از دسته عایق‌های اليافي و فيبري محسوب می‌شود و خوا عايق حرارتي، صوتي و ضدآتش بسيار خوبي از خود نشان می‌دهد. پشم سنگ را می‌توان با چگالی‌های مختلف، ابعاد و اندازه‌های متفاوت و در شکل‌های متنوع توليد نمود.

دامنه محصولات پشم سنگ از پشم خام که به صورت فله اي در محفظه‌های دیواره‌ها وارد می‌شود، تا به شکل‌های لوله اي، تخته اي، پتويي و لحافي گسترده بوده و و محصولات با و يا بدون پوشش‌های خارجي عرضه می‌شوند.

عایق‌های پشم معدني نزديک به ٤٤% کل عایق‌های بکار رفته در صنايع مختلف و ساختمان‌ها را شامل می‌شوند.

 

 

 

 

خواص پشم سرباره بسيار نزديک به پشم سنگ بوده و تنها تفاوت آن در ماده تشکيل دهنده آن است. يکي از بزرگ‌ترین مزاياي پشم سنگ اين است که نه تنها پشم سنگ خواص عايق حرارتي بسيار خوبي دارد، بلکه به عنوان عايق صوتي و ضد آتش نيز بکار می‌رود. ساختار اليافي پشم‌های معدني، خواص آکوستيک و جذب صوت بسيار خوبي براي اين نوع عایق‌ها فراهم می‌آورد.

همچنين مقاومت دمايي بسيار بالاي پشم سنگ و خاصت عدم انتشار دود و شعله آن، اين نوع عایق‌ها را در زمره عایق‌های ضدآتش قرار می‌دهد. به اين ترتيب، پشم سنگ به عنوان عايق حرارتي، صوتي و ضدآتش، بهترين نوع عايق براي ساختمان سازي، اعم از مسکوني، اداري، بیمارستان‌ها، مدارس، کتابخانه‌ها، ورزشگاه‌ها، مساجد، رستوران‌ها و غيره، محسوب می‌شود.

 از ديگر مزاياي عمده پشم سنگ در کشور ما، در دسترس بودن و قيمت ارزان آن نسبت به ساير عایق‌هاست. به اين ترتيب، پشم سنگ و پشم سرباره، پرمصرف‌ترین نوع عايق در صنايع مختلف، عمدتاً صنايع نفت و گاز و پتروشيمي بوده و مناسب‌ترین نوع عايق براي عايق کاری‌های بسيار حجيم به شمار می‌رود.

در مقابل، يکي از نقاط ضعف اصلي پشم سنگ، عدم مقاومت آن در مقابل رطوبت است. به دليل ساختار فيبري و اليافي پشم سنگ و پشم سرباره و وجود فضاي هوايي بين الياف، اين نوع عایق‌ها را در مقابل رطوبت و بخار آب بسيار نفوذپذير می‌سازد. نفوذ رطوبت به درون پشم سنگ، باعث ايجاد پل حرارتي درون پشم سنگ شده و از خواص عايق بودن پشم سنگ می‌کاهد.

بنابراين، اگر پشم سنگ در فضاي خارجي و روباز نصب می‌شود و يا در مکان‌هایی که رطوبت نسبي در آن‌ها بالاست، حتماً بايد پوشش خارجي برروي آن نصب گردد. خوشبختانه، پوشش‌های خارجي بسيار متنوعي از جمله فویل‌های آلومينيومي، کاغذ کرافت و پوشش‌های پارچه اي نسوز براي پشم سنگ و پشم سرباره وجود دارد.