کالاتراوا، کسی است که بلند پروازیهای شاعرانه ساختمانها و پلهایش کولهباری از تحسین بینالمللی را به همراه داشته است. فرمهای کالاتراوا با عنوان (elemental and lyrical) خوانده میشود که شاید بتوان آن را در فارسی به خالص و موسیقیایی تعبیر کرد. این مهندس معمار و هنرمند اسپانیایی شصت و یکمین برنده مدال طلای موسسه آمریکایی معماران AIA است و مدال طلای خود را در ۱۱ فوریه ۲۰۰۵ طی مراسمی در موزه ملی ساختمان واشنگتن دریافت کرد. این مدال بزرگترین افتخار این موسسه است که به اشخاص اعطا میشود. دریافت مدال طلا یعنی تصدیق و به رسمیت شناختن شخصی که کارهای او با پشتوانه و معنایی که دارد بیشترین تاثیر ماندنی را روی تئوری و عمل در معماری داشته است
از پروژههای اجرا شده کالاتراوا میتوان از توسعه موزه هنر میلواکی (Milwaukee)، پل معلق Sundial، کالیف ( Calif ) و استادیوم المپیک تابستانی ۲۰۰۴ آتن نام برد. همچنین طراحی مرکز حمل و نقل مرکز تجارت جهانی (WTC) و برج (Turning Torso) سوئد جز آثار سانتیاگو کالاتراوا است. فرمها و عناصر شاعرانه معماری کالاتراوا در سراسر گیتی شناخته شده و تحسین برانگیز است. در طراحی کلیسا نیز مانند مرکز تجارت جهانی، قطب حمل و نقل در فضای باز طراحی شده و ارتباط و هارمونی مناسبی که با ترنها، مسافران برون شهری و خطوط ترن زیر مینی دارد مشابهت زیادی به سایت این مرکز تجارتی داده است
از طرف دیگر در سال ۲۰۰۴، میلیونها نفر از هارمونی خلق شده در بازیهای المپیک تابستانی در آتن به خاطر طراحی جامع و زیبای کالاتراوا و همچنین طراحی تماشایی استادیوم المپیک و مجموعه آن وی را تحسین کردند. از جمله کارهای برجسته دیگر کالاتراوا طرح توسعه موزه هنری میلواکی است که از سال ۲۰۰۱ کار ساخت آن آغاز شد؛ این نخستین ساختمان وی در آمریکا است.
موزه هنر میلواکی (Milwaukee Art Museum) که به آن MAM نیز میگویند، از زیباترین موزههای هنری ایالات متحده آمریکاست که بخشی از مشخصات کالبدی آن در اینجا آورده شده است.
معمار: سانتیاگو کالاتراوا
مکان: میلواکی، ویسکانسن، ایالات متحده
تاریخ ساخت: سال ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۱ میلادی
مساحت کل ساختمان: ۱۳هزار مترمربع
طول بنا: ۱۴۹ متر
بیشترین عرض بنا: ۴۳ متر
حداکثر ارتفاع بنا: ۱۱/۳ متر
این موزه در ماه می ۲۰۱۱ افتتاح شده است و مجموعه آثار هنرمندان آمریکایی در زمینههای گوناگونی همچون نقاشی، طراحی، مجسمهسازی، طراحی داخلی و دکوراسیون را به نمایش میگذارد.
بدون شک موزه هنر ميلواکی از برجستهترين آثار معماری سانتياگو کالاتراوا محسوب میشود که ترکيبی متنوع و پيچيده از معماری و سازه است. در اين بنا هم سقفهای مواج و متحرک موجود است، هم پلی معلق و زيبا و هم نورپردازیهای خلاقانه. در مجموع، اين شاهکار در زمره برترين آثار معماری جهان قرار میگيرد، هر چند اين عنوان را در سال ۲۰۱۱ نیز از ديدگاه مجله TIME کسب کرد و در همان سال در نظرخواهی عمومی وب سايت جايزه معماری پرايتزکر، بيشترين آرا را به خود اختصاص داد، اما در پايان، گلن مورکات استراليايی جايزه مذکور را از آن خود کرد.
طرح کالاتراوا نمايانگر قدرت معماری است، به گونهای که اين بنا امروزه تبديل به نماد شاخص شهر ميلواکی شده است. به زودی، جهانيان اين شهر را به دلیل وجود چنين اثر زيبا، خلاقانه و تأثیرگذاری تحسين میکنند و همواره آن را به ياد خواهند داشت.
در ساحل دریاچه میلواکی آمریکا، پرندهای باوقار و عظیم از جنس فولاد اوج گرفته و رو به آسمان دارد، گویی از دوران گذشته میآید و همچون تندیسی زیبا و هنرمندانهای میدرخشد.
سانتیاگو کالاتراوا (santiago calatrava) معمار و هنرمندی است که در تمامی آثار خود از فرمهای موجود در طبیعت، نظیر تناسبات بدن انسان یا فرمها و فیگورهای حیوانات الهام گرفته و بیشک همتایی در زمینه نوآوری و خلق سازههای جدید ندارد. وی با طراحی این موزه، گامی بلند در جهت طراحی سازههای متحرک برداشته تا آنجا که بسیاری از منتقدین تحول ناشی از این بنا را با تحولی که «جوزف پاکستون» در طراحی «کریستال پالاس» ایجاد کرد، مقایسه میکنند. به همین دلیل نوآوری معمارانه موزه هنر میلواکی در ابتدای قرن بیست و یکم بسیاری از معماران را شگفتزده کرد.
پس از ساخت این موزه، بسیاری از هنرمندان آمریکا طراحی زیبای آن را ستودند و این مسئله درهای جدیدی به روی این هنرمند معمار گشود و در مجلات معماری و طراحی آمریکا مقالات بسیاری در مورد آن نوشته شد. این موزه در بین سالهای ۱۹۹۱ تا ۲۰۰۱ ساخته شده و در واقع یک مجموعهی هنری کامل و بینظیر است. این موزه دارای غرفههای متنوعی است که سازه آن متحرک و به صورت بادگیر روزنهدار با قابلیت باز و بسته شدن (همچون یک پرنده بزرگ) است. برخی نیز آن را تداعیکنندهی کشتیهای قدیم Brise Soleil میدانند.
در سال ۱۹۹۴ کالاتراوا مسئولیت طراحی و ساخت فضایی الحاقی به مساحت ۱۳۰۰۰ مترمربع به ساختمان اولیه موزه را بر عهده گرفت که در سال ۱۹۵۷ توسط «اروسارنین» طراحی شده بود. این بخش الحاقی که عملیات احداث آن در سال ۲۰۰۱ پایان یافت، هم اکنون مهمترین شاخصه موزه و شهر میلواکی است و موجب افزایش چشمگیر تعداد بازدیدکنندگان از ۱۰۰۰ نفر در روز به ۵۰۰۰ نفر در روز شده است. طرح کالاتراوا، اولین اثر وی در آمریکا، شامل دو بخش اصلی است؛ ورودی و سالن چند منظوره عظیمی که سقف متحرک داشته و مقداری در زمین فرورفته و فضای نمایشگاهی به طول ۱۳۴ متر و عرض ۳۷ متر که در انتها به ساختمان قدیمی موزه متصل میشود.
سازه این موزه از تکرار فرمی طبیعی و ارگانیک شکل میگیرد که موجب پدید آمدن ریتمی زیبا در سالن شده است. تمامی اجزا شکلدهنده سالن نظیر عناصر سازهای، دیوارها و کف همچون نماهای خارجی به رنگ سفید هستند که این امر موجب تقویت ریتم و اغراق در ابعاد سالن شده است. این سالن شامل یک گالری کشیده و سالن آمفی تئاتر ۳۰۰ نفره در مرکز مستطیل و دو گالری خطی و طویل در دو سمت است که همچون بسیاری از آثار کالاتراوا، استفاده هنرمندانه از نور طبیعی در این دو سالن نیز مشاهده میشود.
از مشخصات خاص این موزه قابلیت باز و بسته شدن آن است که طلوع و غروب خورشید در طول روز سایههای زیبای داخل موزه را میسازد که به راستی تجسم جذابیتهای شهرنشینی را به ما نشان میدهد. کارشناسان اجرای طرح کالاتراوا را بسیار کمتر از قیمت تمام شدهی آن میدانستند. هزینه نهایی، ۱۲۰ میلیون دلار شد، در حالی که هزینه اولیه ۳۵ میلیون پیشبینی شده بود، یعنی حدود ۳۴۵ درصد افزایش. به همین دلیل مدیران محلی نتوانستند از عهدهی هزینه برآیند و مابقی طرح را به فاینانس گذاشتند تا بتواند هزینهها را پوشش دهد.
ورودی اصلی مجموعه در ساختمان الحاقی تعبیه شده است که خود به وسیله پلی زیبا با سازه کابلی به یکی از راستاهای تجاری شهر متصل میشود. سالن چند منظوره که از نوری مناسب بهره میبرد به شکل سهمی و با سقفی به ارتفاع تقریبی ۳۰ متر است و بر فراز آن صفحه خورشیدی پرنده مانندی شامل ۷۲ پرک استیل جهت کنترل دما و نور مانند بال زدن پرندگان حول یک محور بالا و پایین میرود.
زیبایی، ظرافت و دقت خاصی که در طراحی و اجرای این موزه لحاظ شده، بیشک باعث ایجاد جلوهای باشکوه و اقتدار شده است. همچنین سفید رنگ بودن جدارهها بر صداقت و صراحت بنا تاکید خاصی دارند و در آسمان زیبای این منطقه، جلوهگری بیشتری نیز پیدا کرده است.
همچنین از سمت دریاچه نیز این بنا به قایقی عظیم و سفید رنگ شبیه است که در ساحل دریاچه میشیگان پهلو گرفته است و تراس آن همچون عرشه قایق به دریاچه دید دارد.
بخش الحاقی موزه، هویت بصری جدیدی به مجموعه بخشیده است. کالاتراوا در خصوص ایده طراحی این موزه میگوید:
«میخواستم به جای افزودن چیزی به ساختمان باقیمانده، چیزی به دریاچه روبروی سایت اضافه کنم، از این رو توجه خود را به تعریف بنا با توجه به فرهنگ دریاچه، قایقها، بادبانها و منظره همواره در حال تغییر معطوف کردم.»
دو نکته جالب درباره این موزه وجود دارد:
این موزه در فیلم «تغییر شکلدهندگان: تاریکی ماه» یکی از لوکیشنهای اصلی فیلمبرداری است.
همچنین آزمونهای ابتدایی «امریکن آیدل (فصل ۱۰)» در سال ۲۰۱۰ میلادی در این موزه برگزار شد.
کمیته FAIA درباره کالاتراوا چنین نوشته است:
کار سانتیگو کالاتراوا جستجوی ماهیت هستی در معماری است.
در هر حال معماری وی الهامبخش و بیانکننده انرژی روح انسان و توسعه تخیل بشری است که ما را دلشاد و شگفتزده کرده و کار او که به شکل تندیسی با ساختار دینامیک است نشاندهنده روح انسانی در خلق محیطی برای زندگی، بازی و کار ماست.
دیدگاه دیگران (بدون دیدگاه)...
Leave a reply