نقد و بررسی سبک اکوتک با توجه به نمونه های موردی و میزان تاثیرگذاری آن بر معماری پایدار

علی پهلوان یلی دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه معماری، واحد رامسر، دانشگاه آزاد اسلامی، رامسر، ایران

مریم جراحی دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه معماری، واحد رامسر، دانشگاه آزاد اسلامی، رامسر، ایران

پایگاه جامع معماری اَرگان می نویسد: امروزه استفاده از انرژی و صرفهجویی یكی از دغدغههای مسایل جهانی است و برای همين منظور، تعيين و کنترل دقيق مصرف انرژی در ساختمان، امری حياتی به نظر میرسد. این معماری در اصل، مفهوم معماری هماهنگ با طبيعت است. رویكرد به زیست و اکولوژی، یكی از گرایشهای عمده معماران اکوتك "EcoTech"است. این معماران طالیهدار استفاده از عوامل اقليمی و محيط زیست در ساختمان هستند

. اصل طراحی در این سبك بر این اصل استوار است که ساختمان ، جزئی کوچك از طبيعت پيرامونی است و باید به عنوان بخشی از اکوسيستم عمل کند و در چرخه حيات قرار گيرد . معماری اکوتك ، طراحی است مردمی و لذا کيفيت فضاهای داخلی ساختمان اهميت ویژه ای می یابند. رسيدن به شرایطی مطلوب با استفاده از مدیریت کارآمد و به کار گيری آخرین تكنولوژی ها صورت می گيرد . دستيابی به استانداردهای باالی کيفيت ، امنيت و آسایش که در واقع سالمت انسان ها را تأمين می کند از مهمترین اهداف معماری اکوتك است .

در ضمن این نكته را نباید نادیده گرفت که بهره گيری از تجربيات گذشتگان در بهبود کيفيت معماری، راهگشای دستيابی به طراحی پایدار خواهد بود بهبود کيفيت معماری در طراحی اکوتك در راستای نيل به یك هدف صورت می گيرد و آن هم آسایش است . نكته مهمی که در این نوع معماری مورد توجه قرار می گيرد ، آن است که تمامی عوامل دخيل در آسایش ، مرتبط با هم و به صورت یك سيستم واحد در نظر گرفته می شود . آنچه زیر مجموعه آسایش در معنای عام آن قرار می گيرد عبارتند از : آسایش ، آرامش ، امنيت ، ایمنی و سالمت.
این پژوهش به روش مطالعات کتابخانه ای به بررسی مفاهيم معماری اکوتك و در ادامه به معرفی چند نمونه شاخص و ارتباط این سبك با معماری پایدار پرداخته است.

واژگان کلیدی: اکوتك، اکولوژی، معماری پایدار، صرفه جویی، انرژی

مقدمه

کاربرد روز افزون و گریز ناپيذیر تكنوليوژی صنعتی و سپپس تكنولوژی الكترونيك موجب شد که گروهی از معماران و شهرسازان در پی یافتن راه حلهایی برای آشتی دادن تكنولوژی پيچييده با طراحی و مسائل محيطی باشند . به همين سبب کاربرد تكنولوژی پيچيده وکم توجهی به مسائل محيطی درطراحی و احداث فضاهای معماری و شهری چندان دوام نياورد و به ویژه پس از مسئله بحران انرژی ، موضوع هماهنگ سازی فضای معماری با محيط طبيعی مورد توجه قرارگرفت و معماری اکوتك به تدریج جایگزین معماری های تك گردید.با معماری ارگان همراه باشید

نحوه و چگونگی استفاده از تكنولوژی در هماهنگی با محيط طبيعی در همه انواع بناها یكسان نبوده و نخواهد بود ، در برخی بناهای مهم و شاخص معماری و شهری ، گاه از آخرین ابداعات فنی استفاده می شود به گونه ای که به نظر می رسد استفاده از آن روشها برای کشورهای در حال توسعه در دوره معاصر چندان مقدور نيست ، اما تجربيات کشورهای اروپائی در برخی از زمينيه ها به ویژه درمورد بعضی از بناهای کوچك مانند واحدهای مسكونی می تواند بسيار سودمند باشد.

به هر حال روابط معمارانه ، اجتماعی و فن آورانه از نوعی معماری با عنوان معماری اکو-تك خبرمی دهد ، که طيف گوناگونی از ساختمانها را دربرمی گيرد. اصل طراحی در این سبك بر این اصل استوار است که ساختمان ، جزئی کوچك از طبيعت پيرامونی است و باید به عنوان بخشی از اکوسيستم عمل کند و در چرخه حيات قرار گيرد . معماری اکوتك ، طراحی است مردمی و لذا کيفيت فضاهای داخلی ساختمان اهميت ویژه ای می یابند .

حال این سئوال مطرح است که کيفيت خوب چگونه حاصل می آید ؟ بدون تردید کيفيت مطلوب بدون توجه به طبيعت ، نورگيری مناسب فضاها و تهویه مطبوع فراهم نمی آید . در ضمن از آنجا که پایداری و ماندگاری خود ساختمان به عنوان یك پدیده مد نظر است ، لذا ساختن با کيفيت باال و استفاده از مصالحی با قابليت ماندگاری طوالنی نيز باید در نظر گرفته شود . رسيدن به چنين شرایطی با استفاده از مدیریت کارآمد و به کار گيری آخرین تكنولوژی ها صورت می گيرد . دستيابی به استانداردهای باالی کيفيت ، امنيت و آسایش که در واقع سالمت انسان ها را ت مين می کند از مهمترین اهداف معماری اکوتك است .

در ضمن این نكته را نباید نادیده گرفت که بهره گيری از تجربيات گذشتگان در بهبود کيفيت معماری، راهگشای دستيابی به طراحی پایدار خواهد بود. بهبود کيفيت معماری در طراحی اکوتك در راستای نيل به یك هدف صورت می گيرد و آن هم آسایش است . نكته مهمی که در این نوع معماری مورد توجه قرار می گيرد ، آن است که تمامی عوامل دخيل در آسایش ، مرتبط با هم و به صورت یك سيستم واحد در نظر گرفته می شود . آنچه زیر مجموعه آسایش در معنای عام آن قرار می گيرد عبارتند از : آسایش ، آرامش ، امنيت ، ایمنی و سالمت . معماری اکوتك یك سبك فرمال و برگرفته از شرایط زودگذر و هيجانات آنی نيست ، بلكه در بطن خود واجد مفاهيم عميقی است که پيوند دهنده انسان ، طبيعت و معماری است. نكته تعيين کننده دیگر در مورد این رویكرد خاص ، تعامل خالق بسياری از رشته های تا پيش از این نيمه وابسته به هم است .

برای نمونه مهندسی ساختاری و تأسيسات ، مصالح ساختمانی ، علوم کامپيوتری و زیست محيطی به نوعی معماری انجاميده است که دامنه وسيع تری از تجربيات گوناگون را در اختيار ما می گذارد که تا پيش از این هرگز ممكن نبود ؛ ونيز نوعی معماری که می تواند با نيازهای متغير جامعه معاصر سازگار شود . ریچاردراجرز ، که می توان از او به عنوان یكی از معماران آگاه و بصير امروز نام برد ، می گوید : " خلق معماری که فناوری جدید را در برداشته باشد ، مستلزم گسستن از ایده جهان ایستای افالطونی است ؛ جهانی که باشیء متناهی عالی ای بيان می شود ، که نه چيزی را می توان به آن افزود و نه از آن جدا کرد و این برداشتی است که از آغاز تا به امروز بر معماری تسلط داشته است"قبادیان،1389."

روش تحقیق:

بانك اطالعاتی و شبكههای کامپيوتری، استفاده از کتابخانه دیجيتال و اینترنت

معماری و صرفه جویی در انرژی

امروزه استفاده کنندگان از ساختمان ، چه در منزل و چه در محيطهای کاری ، نياز به راحتی و آسایش دارند . و این امر موجب مصرف زیاد انرژی در بخش خانگی شده است . انسان اکنون از لحاظ صرفه جویی در انرژی در موقعيتی بحرانی قرار دارد . برای اجرای استانداردها و معيارهای دائمی صرفه جویی در انرژی ، تعيين وکنترل دقيق مصرف انرژی در ساختمان ، امری حياتی است."احمدی،1382 "

معماری و مسائل جهانی زیست محیطی

مفهوم معماری هماهنگ با طبيعت ، اندیشه تازه ای نيست . برای نمونه ، ژاپنی ها در پی جست وجوی دستيابی به فضای داخلی مطلوب ، استفاده کارآمد از انرژی و همچنين محيط زیست سالم جهانی ، بار دیگر نظری به شيوه های کهن تفكر درباره ساختمان افكندند. بلورهای برف نمونه اعجاب آميز از این توانائی طبيعت هستند بلور برف دارای فرمی شش وجهی ، متقارن و یكنواخت است و می تواند الگوهای نامحدودی ایجاد کند که هيچكدام تكراری نيستند . هردانه بلور برف منحصر به فرد است و در عين حال الگوهای گوناگونی درون خود دارد .

بلور برف نتيجه اعجاز طبيعت درصرف کمترین مقدار انرژی و مواد برای شكل گيری آن درتعامل با شرایط محيطی ، دما ، رطوبت ، سرعت باد و فشارجو است . طبيعت فرمها و سازه هایی را بر اساس اصل استفاده از کمترین انرژی خلق می کند. اینگونه معضالت را می توان با استفاده کمتر از انرژی ، ازطریق بكارگيری شيوه هایی مبتكرانه ، تا حدودی جبران کرد برای دستيابی به این امر ، باید کامال مشخص شود که چگونه مسئله ساخت می تواند در هر مرحله از عمر ساختمان بر محيط زیست جهانی تاثير بگذارد . از این منظر ، باید همواره تجزیه و تحليل هایی درروند" ارزیابی چرخه زیستی " صورت پذیرد.

درعين حال باید بازنگری های ریشه ای در طرح ریزی فضاهای داخلی ساختمان انجام گيرد. درساختمانهای مدرن از آنجا که کارآمدی از دیر باز همواره مد نظر بوده است ، ساخت فضا با توجه به استفاده از نور و همچنين کنترل های حرارتی ، اکنون امری بدیهی و قطعی به نظرمی آید در ژاپن روابط حسنه ميان زمين و ساختمان ، و ميان دیوار بيرونی و محيط طبيعی اطراف ، از جمله تشریك مساعی های دیرینه به شمار می آید درسنت های معماری ژاپنی ، کاربرد و فرم ساختمانها ، از کلبه های الواری گرفته تا معابد بزرگ ، با محيط طبيعی در هم تنيده شده است . توجه به طبيعت به مثابه نيرویی غریب که باید از ساخت و ساز دور بماند ، اندیشه ای است که از گسترش صنعتی به این سو شكل گرفت. "جنكس،1997"

معماری اکو-تک

معماران های – تك با اعتقاد به بيش پوزیتيویسم که مشكل تكنولوژی نيست، بلكه راه حل در استفاده صحيح از تكنولوژی است. امروزه در کارهای این معماران مالحظه می شود که با استفاده از تكنولوژی، سعی در استفاده حداکثر از عوامل طبيعی همچون آفتاب، باد، آب های زیرزمينی و گياهان برای تنظيم شرایط محيطی ساختمان دارند.

لذا در معماری جدید آن ها که به نام اکو – تك "اکولوژی + تكنولوژی" در مقابل طبيعت قرار ندارد، بلكه در کنار و موازات طبيعت برای بهره برداری هرچه بيشتر از امكانات محيطی و تامين آسایش انسان جای دارد. هدف از معماری اکو – تك "اکولوژی + تكنولوژی" استفاده حداکثری از عوامل طبيعی و محيطی و همچنين استفاده از فناوری روز، باال بردن سطح کيفيت زندگی برای آیندگان است. کاربرد روزافزون و گریز ناپذیر تكنولوژی صنعتی موجب شد که گروهی از معماران و شهرسازان در پی یافتن راه حل هایی برای آشتی دادن تكنولوژی پيچيده با طراحی و مسائل محيطی باشند.

معماران این شيوه عقيده دارند که ساختمان بخش کوچكی از طبيعت اطراف ما است و باید به عنوان بخشی از اکوسيستم عمل کند و در چرخه حيات قرار گيرد. کيفيت گرایی و توجه به آینده و توجه به محيط زیست از مهمترین رویكرد های اکوتك است. معماران اکوتك از ساختمان به عنوان پوسته دوم نام می برند.

منظور از پوسته اول پوست بدن انسان است، در کارهای نرمن فاستر و رنزو پيانو پوست دوم همچون پوست اول به صورت هوشمندانه طراحی شده است همچنان که پوست انسان در مقابل سرما، گرما ، رطوبت و کوران هوا از خود عكس العمل نشان می دهد، پوسته بعضی از ساختمان های این دو معمار نيز در فصل های مختلف عكس العمل مناسب در مقابل شرایط محيطی از خود نشان می دهند با استفاده از شيشه های دوجداره، کرکره ها و عایق حرارتی متحرک، و مواردی همچون ميزان تابش آفتاب، سایه، کوران هوا و پرت حرارتی در طی شب و روز و در طی فصل های سرد و گرم سال توسط یك سيستم کامپيوتری کنترل می شود. راجرز از این ساختمان ها به عنوان آفتاب پرست نام می برد."قبادیان، 1389 "

از حفاظت تا سازگاری با طبیعت در معماری اکوتک

با نگاه به آنچه در زمينه معماری انجام گرفته می توان پی برد که عرف طراحی ساختمان درطول زمان تغييرکرده است ؛ از مسدود کردن محيط خارج برای حفاظت از فضاهای داخل گرفته تا قراردادن طبيعت و انرژی های طبيعی در طرح . به طور مثال می توان به استفاده مجدد ژاپنی ها از رخبام های عميق و دریچه های شوجی که از شيشه مخصوص ساخته شده اشاره کرد که هر دو از شيوه های معماری سنتی ژاپن است که با اقليم آنها تناسب دارد .

البته ناگفته پيداست که شيوه های معماری سنتی را نمی توان به آسانی یا به شكلی جبری برای مردمی که به روابط منطقی موجود در محيط زیست ، یا به زندگی درساختمانهای بلند مرتبه خوگرفته اند ، به کاربست. تهویه ، نوردهی و دیگر سيستمهای مكانيكی ، فن آوری های گسترده ای هستند که هم ساکنان و هم معماران از آن بهره مند می گردند . تهویه طبيعی با امكان جریان هوا از سقف ، تهویه مطبوع از طریق پاالیش شبانه و دميدن هوا از زیر کف ، کنترل نور و نظایر اینها ، دستاوردها و اشكال نوآورانه ای هستند که ضمن اعمال و رعایت آنها در برخی ساختمانها ، توانسته اند انرژی و منابع طبيعی همچون گرما و نورخورشيد ، باد ، انرژی گرمایی زمين و آب باران را مورد استفاده قرار دهند . در این ميان روشهای مكانيكی گوناگونی نيز برای صرفه جویی در انرژی و سيستمهای جدید توليد آن ، که حداقل تأثيرات ناسازگار با محيط را داشته باشند ، بكارگرفته شده است. "بحرینی و مكنون،1380"

استفاده از مصالح بومی

برخی از معماران برای ایجاد پيوند و هماهنگی بين انسان و محيط طبيعی از طریق فضای معماری به فكر استفاده از مصالح و مواد طبيعی و در مواردی کاربرد روشهای بومی افتادند و خصوصيات مصالح سنتی را از نو شناختند . " معماری بومی که نتيجه پذیرش معيارهای معماری مردمی ، به عنوان روش طراحی توسط مهندسان معمار می باشد . این معماری وسيله ای برای ادامه ارزشهای ریشه دار، در یك بافت نوین است

اهداف کلی معماری اکو تک

معماری اکوتك با هدف حفظ محيط زیست بر موارد زیر تأکيد دارد: -

کاهش اتالف و پخش انرژی در محيط - کاهش توليد تأثير گذارنده ها بر سالمت انسان –

استفاده از مواد قابل بازگشت به چرخه طبيعت

- رفع سموم مواد

آنچه به تفصيل پيرامون معماری گفته شد ، نشان دهنده نوعی نگرش به معماری است که بر چند نكته اساسی اشاره دارد : کيفيت گرایی ، توجه به آینده ، توجه به محيط ، لذا معماری اکوتك یك سبك فرمال و برگرفته از شرایط زودگذر و هيجانات آنی نيست ، بلكه در بطن خود واجد مفاهيم عميقی است که پيوند دهنده انسان ، طبيعت و معماری است.

بررسی نمونه موردی از سبک اکو-تک

-ساختمان مرکز بیمه سوئیس

برج سوئيس ری "Tower Re Swiss "دارای 41 طبقه که به عنوان اولين برج اکولوژیكی لندن به شمار می رود ، با رویكردی جدید از نظر فنی ، معماری ، اجتماعی و فضایی ، طراحی شده است. از جمله این که حجم آن به دليل انحنای سطح ، کمتر از برج های مكعبی شكل دید ساختمان های مجاور را محدود می کند و با آیين نامه های مربوط به سایه اندازی مطابقت دارد .

همچنين انحنای سطح آن باعث کاهش انعكاس نور خورشيد به ساختمان های مجاور شده و تابش خورشيد به داخل ساختمان به حداکثر خود می رسد. این برج دارای فرم آئرودیناميك است. و یك ساختار پارامتری است که دارای نوعی تكرار دورانی است. ایده ی اصلی طرح از لحاظ تهویه و سازه از ساختار اسفنج شيشه ای گرفته شده است.

ساختمان اداری مرکزی شرکت بيمه سوئيس بين سال هی 1997 و2004 ساخته شده این ساختمان منحصر به فرد توسط نورمن فاستر در شهر لندن ساخته شده وشامل 41 طبقه ودارای مساحتی حدود 76400 متر مربع است ومشمل بر بخش های اداری، فضای کار ..ومرکز خرید می باشد. برج افسانی بيمه سوئيس یكی از ساختمان های اکولوژیكی انگلستان است و طراحی آن براساس پيوند بين طبيعت ومحيط کار طراحی شده است.

سازه این برج از بادبند مورب تشكيل شده واین بادبند ها در دیوارهای خارجی احداث گردیده است در نتيجه فضای بی ستون در طبقات به وجود آمد. این ساختمان از سازه لوله ای فلزی در امتداد محور عمودی ساختمان و شبكه بيرونی فلزی که به وسيله کف طبقات به یكدیگر مرتبط است استفاده شده است.

ساختمانی که گفته می شود اولين آسمانخراش سازگار با شرایط محيطی است . این برج با پالن دایره ای شكل خود در ميان بافت فشرده و قدیمی شهر قرار دارد در حالی که فضای بين پالن و محدوده زمين به عنوان فضای باز در نظر گرفته شده است و مردم را به راحتی به اطراف و داخل برج هدایت می کند.

-ساختمان پارلمان جدید آلمان

این برج در زمان خود یكی از بلندترین ساختمانهای دنيا محسوب میشد دارای ارتفاع 330 متر است و اسكلت آن فلزی است ساليانه ميليونها توریست از این برج افسانهای دیدن میکند. در داخل این برج آسانسورهای نصب شده و در طبقات باالی برج یك رستوران قرار دارد. در انتهای برج تأسيسات مخابراتی نصب شده است.

در ساختمانهای جدید در بام برجهای خنك کننده و لوله تأسيساتی قرار گرفته و برای پوشش دهنههای بزرگ از کابل استفاده میشود و این کابلها در روی ستون های باالی بام نصب میشود. راجرز معتقد است هر ساختمان باید نمایانگر عصر خود باشد. در عصر جدید دیگر نمیتوان از الگوی ساختمانهای قدیم پيروی نمود. بنابراین ساختمانهای جدید باید با در نظر گرفتن سنت و فرهنگ از تكنولوژی روز برخوردار باشد.

در بام مجلس تراس وسيعی وجود دارد که در وسط آن، گنبد بزرگ شيشه ای طراحی گردیده است،در داخل گنبد دو رمپ در جهت مخالف یكدیگر قرار دارند که یكی برای باال رفتن بازدیدکنندگان و دیگری برای پایين آمدن می باشد. در باالی گنبد جهت تهویه طبيعی هوا حفره ای تعبيه گردیده است. همچنين با استفاده از انرژی خورشيدی در تابستان آب گرم مورد نياز تهيه و مقادیری از ان نيز دز عمق 300 متری زمين که گرم می باشد، جهت استفاده در زمستان ذخيره می گردد.با معماری ارگان همراه باشید

در قسمت ميانی گنبد که رأس آن به طرف پایين و صحن مجلس می باشد وجود دارد که در اطراف آن تعداد زیادی آیينه متحرک هوشمند تعبيه گردیده است که در روز نور طبيعی خورشيد را به داخل ساختمان منعكس نموده و در شب نيز نور داخل را به فضای زیر گنبد منتقل می نماید.

اصول فکری و طراحی ساختمان پارلمان آلمان

- نشان دادن تكنولوژی عصر حاضر

- نمایش پروسه ساخت

- نمایان کردن ساختار درون بنا در نما

- استفاده مطلوب از بام

-جدا شدن بخشهای خدماتی از بخشهای سرویس دهنده در اکثر ساختمانهای قدیمی از بام استفاده مطلوب صورت نمیگرفت.

ویژگی های مهم و کاربردی این ساختمان

- پنجره های هوشمند برای تهویه هوا.

سلولهای خورشيدی فتوولتيك با300 متر مربع مساحت بر روی بام جنوبی ساختمان برای تـأمين برق.

- استفاده از سوخت تجدید شونده بيوگاز برای توليد برق بدون آلودگی که از انتشار%94 توليد دی اکسيد کربن ممانعت می کند.

- طراحی یك نقاب متحرک در زیر گنبد شيشه ای که حرکت آن توسط کامپيوتر تنظيم شده و از تابش و انعكاس مستقيم نورآفتاب به داخل تاالر مجلس جلوگيری می کند .

- ذخيره شدن آب سرد درالیه های زیر زمين برای تأمين سرمایش در تابستان.

- ذخيره شدن حرارت اضافی در قسمتهای مختلف ساختمان دریك مخزن طبيعی که آب گرم برای گرمایش راتأمين می کند

معماری و طراحی پایدار

مفهوم طراحی پایدار یك مفهوم عام بوده و در بسياری از زمينه ها از جمله معماری ، طراحی گرافيك ، کشاورزی و هر آنچه که با محيط زندگی انسان سر و کار دارد، به کار برده می شود هدف از این نوع طراحی را کاهش آسيب های محيطی ، به حداقل رساندن مصرف منابع انرژی و هماهنگی هر چه بيشتر با طبيعت دانست ، به معنای دیگر، فلسفه طراحی پایدار پشتيبان و مشوق نگرش ها و تصميم هایی است که در هر مرحله از طراحی ،ساخت و سپس مصرف، تاثيرات منفی بر محيط زیست و سالمت استفاده کنندگان را نيز در نظر گرفته باشد. این نوع طراحی از اصول خاص تبعيت می کند که رعایت آنها ضروری است. "wood,2010"

اصول معماری پایدار

-کاهش مصرف منابع غير قابل تجدید

-حذف یا کاهش مصرف مواد سمی و یا آسيب رسان بر طبيعت درصنعت ساختمان سازی –

- توسعه محيط طبيعی

مدیریت یك محيط پاک و سالم بر اساس بهره برداری موثر از منبع طبيعی و اصول اکولوژیكی " بوم شناختی" در واقع هدف از طراحی ساختمان های پایدار کاهش آسيب آنها بر روی محيط است. ه طور خالصه ساختمان پایدار را می توان این چنين تعریف کرد: ساختمانی که کمترین ناسازگاری و مغایرت را با محيط طبيعی پيرامون خود و در پهنه وسيع تر با منطقه و جهان دارد. "گالبچی،1392 "

اهداف طراحی پایدار محیطی

- به حداکثر رساندن آسایش انسان به واسطه انجام جذب نور روز، منظره دلپذیر، کيفيت مناسب هوا، عایق صوتی مناسب،کنترل مناسب دما، کنترل دلخواه رطوبت، مراقبت های موثر کيفيتی و پيش بينی های الزم امنيتی، کنترل مناسب انسانی

-برنامه ریزی کارآمد جهت: سيالن و تحرک مناسب مصرف کنندگان در فضا، ایجاد امنيت قابل تحقيق ، سهولت در انطباق و تاثير پذیری ، قابليت پاسخگویی در برابر خواسته مصرف کنندگان ، در هم آميختگی سازه ساختمان با تاسيسات

- طراحی برای تغيير، توسط طراحی ساده و مدور، که خود را بتواند با توسعه و افزایش نيازمندی ها وفق دهد

- به حداقل رساندن فضا های قابل استفاده توسط تقليل مساحت باغچه ها در داخل ساختمان ، حداقل نمودن فضای کانال کشی های هوا، حداکثر نمودن در هم آميختگی عناصر سازه ای و تاسيساتی، بر طرف نمودن ضرورت سقف کاذب در ساختمان

رابطه میان معماری اکو- تک و معماری پایدار

در معماری اکوتك ، تكنولوژی در مقابل طبيعت قرار ندارد بلكه در کنار و به موازات طبيعت برای بهره برداری هر چه بيشتر ازامكانات محيطی و تامين آسایش انسان و پایداری بنا جای دارد. طراحی پایدار با درک از محيط اطراف آغاز می شود اگر ما به امكانات محيطی که در آن هستيم آگاه باشيم می توانيم از صدمه زدن به آن ها جلوگيری کنيم در واقع درک محيط باعث مشخص شدن مراحل طراحی از جمله جهت قرار گيری نسبت به خورشيد و چگونگی قرار گيری ساختمان در سایت می گردد که در همين راستا تالش های زیادی درمعماری ارگانيك و معماری اکوتك صورت گرفت . در معماری ارگانيك به تعبيری ساختمان باید طوری طراحی و اجرا شود که کمترین آسيب و دخل و تصرف را در طبيعت داشته باشد و به عبارت جزئی از طبيعت اطراف خود باشد و مصالح ساختمانی به شكل پایداری هماهنگ با طبيعت و رنگ ها هستند و در کل هماهنگ با محيط هستند. و طراحان پایدار باید با تجزیه و تحليل طبيعت اطراف به ارائه راهكار درست و مناسبی برای تلفيق اثر مصنوع در طبيعت بنمایند و بطور خالصه ساختمان پایدار باید کمترین ناسازگاری و مغایرت را با محيط طبيعی پيرامون خود داشته باشد . و طراح باید با درک درست محيط به خلق اثری بپردازد که کمترین زیان را به طبيعت وارد نماید. و در معماری اکوتك به محيط زیست و استفاده از سوخت و انرژی تجزیه شونده و بازیافت و تجدید انرژی که کمترین آسيب را به طبيعت و محيط زیست وارد کند , تاثير دارند. "قبادیان،1382"

طراحی اکولوژیك به این نكته توجه دارد که تمامی فعاليتهای ساختمانی ،در بر گيرنده تغييرات فضایی و تبادالت ماده وانرژی است و همچنين طراحی اکولوژیك باید در مورد طبيعت، همه جانبه نگر باشد و دیدی پيش بينی کننده داشته باشد وفراموش نشود که طراحی اکولوژیك چند منظوره است."یينگ، 138

بحث و نتیجه گیری

طراحی اکو لوژیك، طبيعت بازگشت پذیر محيط و مرز های آن را محترم می شمارد و اهميت تنوع زیستی گونه ها را در نظر دارد و همواره باید متوجه به این نكته باشد که هيچ گاه نمی تواند، پينيدگی طبيعت را کامل و جز به جز بازسازی کند. طراحی اکولوژیك ، باید به دنبال ترميم و نگهداری اکوسيستم ها باشد و به دنبال همزیستی ميان سيستم های مصنوع بشر و سيستم های طبيعی است.

طراحی اکو لوژیك، ایجاد بی نظمی در سيستم های طبيعی را به حساب می آورد و همواره معتقد است که طبيعت آخرین الگو برای همه طراحی هاست و به این نكته واقف است که محيط مصنوع به زمين به مثابه فراهم کننده مناب انرژی و مواد وابسته است. طراحی اکو لوژیك، در واقع طراحی است که مناب تجدید پذیر را در حدی کمتر از آستانه بازسازی آن، توسط طبيعت مصرف می کند و از حداکثر کارایی مناب تجدید ناپذیر ، استفاده الزم را می نماید و به این نكته اذعان دارد که تمامی طراحی ها اثر جهانی دارند، چرا که اکو سيستم ها به یكدیگر وابسته اند.

در واقع طراحی سبز می تواند اثرات منفی ساختمان ها را بر محيط بكاهد و با جایگزین های آتی آن هماهنگی الزم را داشته باشد اگر آینده ای پایا برای نوع بشر مد نظر است باید در سطح جهانی و منطقه ای ، سيستم های اقتصادی، اجتماعی و سياسی بر اساس اصول اکولوژی همه جانبه، استوار باشد اصول پایه ای طراحی سبز ، همگام با اصول و مفاهيم اکوسيستم و طراحی اکولوژیك است.

منابع و ماخذ:

قبادیان، وحيد "1389 ،"معماری معاصر غرب ، ص 122 – 124

احمدی، ف، "1382 "معماری پایدار، آبادی، شماره 40و 41

بحرینی ، سيد حسين و رضا مكنون "1380 "توسعه شهری پایدار از فكر تا عمل ، محيط شناسی ، سال 27 ،شماره27 ، تهران ، انتشارات دانشگاه تهران ، صفحات 41- 60

یينگ، کن، "1383 "طراحی اکولوژیك در معماری یا طراحی سبز .ترجمه سيما زنگنه. آبادی ص 42

گالبنی ، محمد رضا و محمود گالبنی ، "1392 ، "مبانی طراحی ساختمان های بلند ، انتشارات دانشگاه تهران ص 424

قبادیان ،وحيد ، مبانی و مفاهيم در  معماری معاصر غرب – دفتر پژوهشهای فرهنگی ، 1382

Wood,Antony,"2010":” New Paradigms in High- rise Design” Council on Tall Building and Urban Habitat Journal "CTBUH Review",Issue No,Chicago,USA,pp.15-18

Berndtsson, J.C., Bengtsson, L and Jinno, K(2009" Runoff water quality from intensive and extensive, Pollution, pp.159-170