پژوهشگران دانشگاهی به منظور دستیابی به الگوی پنجره مطلوب کلاس از دیدگاه دانش‌آموزان مدارس راهنمایی تهران تاثیر متغیرهای کالبدی پنجره را مدلیابی کردند.

وی افزود: هدف رساله‌ حاضر بررسی میزان و نحوه‌ تأثیر متغیرهای کالبدی پنجره جهت دستیابی به الگوی پنجره مطلوب از دیدگاه دانش‌آموزان است. در این مطالعه همبستگی که از نوع مدل‌یابی‌ - مدل‌یابی معادلات ساختاری- است، در نمونه‌ای متشکل از 2 هزار و 324 آزمودنی، پرسشنامه‌ محقق‌ساخته اجرا و با استفاده از مدل‌یابی روابط علی توسط تحلیل مسیر اثرات مستقیم و غیرمستقیم متغیرهای کالبدی پنجره از دیدگاه دانش‌آموزان بررسی شد.

پورناصری خاطرنشان کرد: جامعه آماری این پژوهش شامل دانش‌آموزان مدارس راهنمایی تهران است. از جامعه آماری فوق دانش‌آموزان مدارس راهنمایی دخترانه و پسرانه مناطق 3، 11 و 18 تهران به صورت خوشه‌ای تصادفی چند مرحله‌ای به عنوان نمونه آماری، جهت پرکردن پرسشنامه در شانزده تیپ کلاس درس برای کنترل چهار متغیر جهت، میزان شفافیت، ارتفاع دست‌انداز و میزان سطح شیشه‌خور پنجره انتخاب شدند. پرسشنامه در چند مرحله تهیه، روایی و پایایی آن محاسبه شد. میزان پایایی پرسشنامهو روایی آن از طریق روایی محتوایی و روایی سازه به دست آمد. با ارگان معماری همراه باشید 

وی تصریح کرد: روش آماری پژوهش حاضر، مدل‌یابی روابط علی توسط تحلیلِ مسیر است. مدل‌های به دست آمده و اطلاعات مندرج در جداول مربوط به آن نشانگر اهمیت پنج عامل «پنجره»، «وجود منظر و اثرات آن»، «خیرگی»، «کیفیت روشنایی» و «اثرات نامطلوب پنجره» است. در بین این عوامل، عاملِ «پنجره» متغیر مستقل، عامل «اثرات نامطلوب پنجره» متغیر وابسته و دیگر عوامل جزو متغیرهای میانجی شناسایی شدند.

پورناصری گفت: علاوه بر این، بررسی فرضیه‌ها با در نظر گرفتن متغیرهای کنترل شده نشان داد که این متغیرها یعنی جهت پنجره، درصد سطح شیشه‌خور، ارتفاع دست‌انداز و میزان شفافیت پنجره بر میزان و نحوه‌ تأثیر عوامل ذکر شده در کلاس‌های مدارس راهنمایی تهران مؤثرند.

وی افزود: در پژوهش حاضر، مدل‌یابی صورت گرفته است(در سطح 99 درصد معنی‌داری) و نتایج را می‌توان به تمام جامعه‌ آماری یعنی مدارس راهنمایی تهران تعمیم داد. چهار متغیر کالبدی پنجره کنترل و به بررسی نقش تک تک آنها در میزان تأثیر عوامل بر یکدیگر پرداخته شد. همچنین تکنیک‌های تأثیر عوامل موجود در مدل‌ها بر یکدیگر به دست آمد

پورناصری در ادامه خاطرنشان کرد: عامل «پنجره» از طریق چند تکنیک می‌تواند از اثرات نامطلوب بر دانش‌آموزان باشد. یافته‌های پژوهش حاضر حاکی از آن است که عامل «پنجره» به عنوان متغیر مستقل با میانجیگری عوامل «منظر» و «خیرگی»، با میانجیگری عوامل «منظر» و «کیفیت روشنایی»، و با میانجیگری عوامل «منظر»، «خیرگی» و «کیفیت روشنایی»، دارای «اثرات نامطلوب» بر دانش‌آموزان مدارس راهنمایی تهران است.

شهناز پورناصری، دانشجوی دوره دکتری دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران از رساله خود با عنوان «مدل‌یابی تأثیر متغیرهای کالبدی پنجره جهت دستیابی به الگوی پنجره مطلوب کلاس از